Het Netwerk Oorlogsbronnen ontwikkelde de Kaart van Verzet in het kader van het Jaar van Verzet. Het geeft een impressie van ruim dertig verschillende soorten verzetsdaden die gedurende de Tweede Wereldoorlog plaatsvonden in Nederland. Van deze daden zijn zowel de gebeurtenis als de daarbij betrokken personen en context gevende bronnen uitgewerkt door een collectie-specialist van het Netwerk Oorlogsbronnen. In de selectie van verzetsdaden is uitgegaan van:

• een balans in de behandeling van verschillende soorten verzetsdaden *
• een balans tussen beroemde gebeurtenissen en minder bekende daden,
• een spreiding over het land.

In de selectie van betrokken personen is uitgegaan van:

• de selectie en uitwerking van 3 à 4 betrokkenen per verzetsdaad,
• een balans tussen bekende en minder bekende verzetsmensen,
• waar mogelijk een focus op mensen die al vroeg betrokken waren bij de verzetsactie.

Mist er volgens u een verzetsdaad of persoon op de kaart? Dat kan natuurlijk. Want de Kaart van Verzet biedt géén totaaloverzicht van verzetsdaden of verzetsmensen. Wel worden sommige verzetsdaden en personen die niet apart op de kaart staan, genoemd in teksten en biografieën. Verzetsgroepen en -mensen waren vaak bij meer dan één verzetsactie betrokken en vormden een groot netwerk.

Het bestaande evenwicht in het overzicht, tot stand gekomen met bovenstaande uitgangspunten, houden we echter graag in stand. Daarom voegen we geen verzetsdaden of personen meer toe aan de kaart.

De Kaart van Verzet illustreert wat thematisch mogelijk is met digitaal ontsloten, gekoppelde en verrijkte bronnen uit de Tweede Wereldoorlog. Binnen de collectie-portal Oorlogsbronnen.nl verbindt het Netwerk Oorlogsbronnen fysiek verspreide WO2-bronnen en gegevens over personen, plaatsen, gebeurtenissen en onderwerpen uit die periode.

Oorlogsbronnen.nl is continu in ontwikkeling en ligt ook ten grondslag aan de informatie op de Kaart van Verzet. Daarom verzoeken we eventuele suggesties voor verzetsdaden of personen te sturen naar info@oorlogsbronnen.nl, zodat deze informatie wellicht als aanvulling op de collectie-portal kan fungeren. Mocht u een opmerking hebben over de bestaande informatie op de Kaart van Verzet dan horen we het uiteraard ook graag.

Soorten verzetsdaden

* Het Netwerk Oorlogsbronnen heeft in de selectie van verzetsdaden een zo breed mogelijke definitie van verzet gehanteerd, omdat ‘verhalen van verzet’ dit themajaar centraal staan en dus alle soorten verhalen de ruimte krijgen. Hierbij kijken we naar:

Stakingen
Sabotage (infrastructuur, gebouwen etc., anders: het onmogelijk maken van vorderingen)
Spionage
Smokkelen
Crossings
Engelandvaart
Dutch-Parislijn en andere ‘vlucht-’routes

Liquidaties
Ontvoeringen

Distributiekantoorovervallen
Bevolkingsregisterovervallen
Bankovervallen
Gevangenisovervallen

Droppings

Onderduik: Joodse onderduik, Arbeiders, Militairen, studenten, pilotenhulp etc.
Koerier(ster)s
Institutioneel verzet (vanuit Londen, politie, ambtenaren, etc.)
Vervalsingen
Klein verzet (van spotprenten tot liedjes)
Anti-Duitse acties (ander soort demonstraties dan stakingen etc.)
Economisch verzet (bijv. Philips)

Illegale pers

Kerkelijk verzet
Artsenverzet
Kunstenaarsverzet
Schoolverzet
Padvinderij
Studentenverzet
Professorenverzet
Verzet tegen nazificatie/gelijkschakeling